czwartek, 2 października 2014

To co jesień nam daje. 2014

To co zdobi mój ogród jesienią.




Malus 'Golden Hornet', synonimy łac.: Malus ×zumi 'Golden Hornet', 
jabłoń 'Golden Hornet'
Efektownie owocującą,  szybko rosnąca jabłoń o luźnej koronie i wyprostowanych gałęziach. Dorasta do 5 m wys. i 3,5 m szer. Liście sezonowe, jasnozielone, przebarwiające się jesienią na czerwono. Kwiaty w pączkach bladoróżowe,
po otwarciu jasnoróżowe, pojedyncze, kwitnie w maju. Najpiękniejsza jest jesienią 
kiedy pokryta jest licznymi żółtymi owocami, pozostającymi do zimy na drzewie. 
Owoce doskonałe na przetwory. Odmiana odporna na parcha.
W Bierkowie od 2009 r. kupiona w Real w Słupsku (w namiocie), często zgryzana przez sarnę, gdyby nie sarna była by większa. 





  

Malus 'Evereste', Jabłoń 'Evereste'
Drzewo wysokości 3-4,5 m, o stożkowatej, dość gęstej koronie. Pędy cienkie, nieco przewisające. Liście jajowate, czasami klapowane, długości 8-11 cm, o drobno piłkowanym brzegu, ciemnozielone, błyszczące. 
Pąki kwiatowe ciemnoróżowe lub różowe. Kwiaty białe, średnicy 5,5-6 cm. Kwitnie niezwykle obficie w pierwszej połowie maja. Kwiaty miododajne. Kwiaty bardzo wrażliwe na wysokie temperatury, gdy w czasie kwitnienia jest wysoka temperatura przekwitają już po 2-3 dniach. Owoce dość duże, 2-2,5 cm średnicy, kuliste, pomarańczowożółte, z czerwonym rumieńcem, wyglądają jakby były lekko paskowane na czerwono. 

Owocowanie bardzo obfite. Owoce pozostają na drzewie do grudnia lub dłużej. Owoce chętnie zjadane przez ptaki. Odmiana powstała w 1978 roku w INRA w  Angers we Francji. 

Bardzo dobry zapylacz dla wczesnych odmian jabłoni. 
W Bierkowie od maja 2012, kupiona w Niemczech w mieście Worms w sklepie Delhma. 





Vitis 'Gołubok' , winorośl "Gołubok"

Bardzo atrakcyjna odmiana przerobowa do wytwarzania czerwonego wina. Smaczne jagody mają silnie barwiący sok. Jagody średnie, kuliste, granatowe z gęstym, woskowym nalotem, soczyste, z posmakiem czarnej porzeczki. Zbiór: połowa IXPonieważ liście tej odmiany przebarwiają się wcześnie na czerwono-brązowy kolor krzew może stanowić atrakcyjną ozdobę ogrodu. Krzew rośnie silnie i o pokroju wyprostowanym. Wymaga cięcia "zielonego" (letniego)przy uprawie na wino. Formy raczej wysokie. Dobrze regeneruje po zimowych mrozach. Owocuje zadowalająco nawet z pąków zapasowych. Odmiana pochodzi z Ukrainy, wyprowadzona w 1958 roku. Cechą charakterystyczną są długie i liczne wąsy czepne. Tworzy też dużą ilość pasierbów przez co krzew mocno się zagęszcza. Docelowa wysokośc 3-5 m.  Odmiana dość wytrzymała na mróz (– 25 st), dość odporna na choroby.




Aruncus sylvestris, Parzydło leśne  – gatunek rośliny należący do rodziny różowatych. Według nowszych ujęć taksonomicznych prawidłowa nazwa gatunku to Aruncus dioicus (Walter) Fernald. Dziko rośnie w Europie, Azji i Ameryce Pln. , zwłaszcza w górskiej umiarkowanej strefie półkuli północnej. W Polsce roślina pospolita w Sudetach  i Karpatach. Poza górami występuje także w pasie wyżyn i w rozproszonych stanowiskach w środkowej Polsce. W północnych regionach kraju jest bardzo rzadka, występuje tylko sporadycznie. Jest także uprawiana jako roślina ozdobnaRoślina o wysokości dochodzącej do 2 m, tworząca skupiska w postaci kęp o średnicy około 1,2 m. Roślina trująca: w nasionach zawiera trujące saponiny, zaś w liściach pochodne cyjanowodóruGatunek objęty całkowitą ochroną ścisłą. Zagrożone są głównie stanowiska tej rośliny na niżu. W górach niszczeniu ulegają niektóre stanowiska podczas zrywki drewna. Wymaga stanowiska o lekkim zacienieniu (najlepiej półcień), wilgotnej próchnicznej gleby. Nie znosi suszy. Jest cieniolubna.
W Bierkowie od 10 lat, mam z działki od moich rodziców. 



Cornus kousa Hancedereń kousa, synonimy pol.: dereń właściwy
gatunek rośliny z rodziny dereniowatych. Pochodzi z Chin, Japonii i Korei
W wielu krajach świata, również w Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna
Krzew o wzniesionych pędach, z wiekiem bardziej poziomo rozpostartych. 

Wys. 3-5 m. Liście szerokoeliptyczne, ciemnozielone. Właściwe kwiaty drobne,
zrośnięte w główkę, otoczone 4 szczególnie ozdobnymi kremowobiałymi podsadkami,
rozwijają się w VI. Różowoczerwone owoce na długich szypułkach przypominają
małą truskawkę, są jadalne, ale raczej mdłe. Lubi gleby próchniczne, świeże, lekko
kwaśne lub obojętne. Krzew soliterowy do parków i ogrodów o łagodnym mikroklimacie.Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, na żyznej, przepuszczalnej i raczej wilgotnej glebie. Jest dość odporny na mróz (strefy klimatyczne 6-9). Rozmnaża się
go z nasion lub przez odkłady. 
Nie pamiętam skąd mam tego derenia i od kiedy go mam. Jedno jest pewne już
drugi rok pięknie kwitnie zawiązuje owoce które za chwilę spadają. Jesienią  zjawiskowo się przebarwia. 






Liriodendron tulipifera LTulipanowiec amerykański – jeden z dwóch gatunków tulipanowca. Jest okazałym drzewem zrzucającym liście na zimę. W swej ojczyźnie należy do najwyższych drzew liściastych, często wystaje ponad poziom dębów, klonów oraz innych drzew, wraz z którymi współtworzy lasy. Rośnie szybko, osiąga wiek 200-300 lat. Ojczyzną tulipanowca są wschodnie i południowo-wschodnie części Ameryki Północnej (dziewicze lasy Appalechów). Jest on już od ponad 300 lat sadzony również w Europie jako drzewo parkowe i ozdobne. Można też gatunek ten spotkać w nasadzeniach ulicznych.
W Bierkowie od początku lat 90-tych, wygrałam go w jakimś konkursie w miesięczniku "Kwiaty" - muszę przeszukac wszystkie 'Kwiaty", żeby dojśc który to rocznik i kto był sponsorem


Magnolia kobus 'Rogów' Magnolia japońska 'Rogów'
Odmianę uzyskano z nasion otrzymanych pod nazwą Magnolia stellata. Wyróżnia ją barwa zewnętrznej strony płatków. Nasada płatków jest wyraźnie czerwona, a zwężający się pasek jest tej samej barwy i dochodzi aż do ich wierzchołków. W wieku 42 lat roślina osiągnęła wysokość 8,5 m i pierśnicę 12 cm. Odmiana ta jest wprawdzie znana od dawna, ale nikt jej dotychczas nie opisał. Odmiana otrzymana w Arboretum SGGW w Rogowie. 
W Bierkowie od 2009 roku, kupiona w OBI Kobylnica.  



Quercus coccinea dąb szkarłatny – gatunek drzewa liściastego należący do rodziny bukowatych. Występuje we wschodniej części Ameryki Połnocnej. W Europie rzadko sadzony.Drzewo o luźnej owalnej koronie i przepięknym jesiennym przebarwieniu liści. W młodości rośnie szybko. Osiąga wysokość 20-25 m, przy średnicy do 10-15 m. Liście błyszczące, żywozielone, długości do 18 cm, o 7-9 głęboko wciętych klapach z spiczastymi zakończeniami, jesienią szkarłatnoczerwone. Gatunek ogólnie podobny do Quercus palustris (dąb błotny), lecz o większych liściach, większych żołędziach i o wiele intensywniejszym jesiennym przebarwieniu. Wymagania glebowe przeciętne. Dobrze znosi nasze zimy, jednak młode egzemplarze mogą przemarzać w surowe zimy. Wymaga stanowisk słonecznych. Odporny na warunki miejskie i zanieczyszczenia powietrza. Zastosowanie w parkach jako soliter lub drzewo alejowe. Nadaje się do nasadzeń krajobrazowych. 
W Bierkowie od 2003 r. dostałam od sąsiada  Edka z Bierkowa razem z dwoma bukami czerwonolistnymi  (po tylu latach mogę powiedziec że o kolumnowej formie). Dąb ten urósł bardzo szybko. Miałam na początku wątpliwości jaki to dąb czy szkarłatny, czy błotny, czy owalnolistny. Jeszcze nie owocował.



Chaenomeles speciosa Sweet Pigwowiec okazały

Pochodzący z Chin i Tybetu krzew, początkowo wyprostowany, później szeroko rozpostarty. Pokrój zmienny. Osiąga 1,5 – 2 m szer. i wys. Pędy gęsto splątane, pokryte cierniami. Liście ciemnozielone, błyszczące, jajowate lub eliptyczne z ostrym końcem, nieznacznie ząbkowane, ustawione naprzemiennie. Przy ogonku liścia charakterystyczne, zaokrąglone przylistki. Młode przyrosty czerwonawobrązowe. Kwiaty bardzo efektowne, czerwone, śr. 5 cm, pojedyncze, po 2-4 razem. Kwitnie obficie przed rozwojem liści, na zeszłorocznych pędach, IV-V. Często kwitnie powtórnie, VIII. Owoce jabłkokształtne, do 8 cm śr., zielonożółte, bardzo twarde. Krzew łatwy do uprawy. Dobrze rośnie na wszystkich glebach ogrodowych, najlepiej w pełnym słońcu. Do sadzenia pojedynczo i w grupach, do tworzenia trudnych do pokonania barier. Najdawniej znany gatunek w Polsce i najczęściej uprawiany. Owoce można wykorzystać na doskonałe nalewki.
Przywiozłam go od mojego wujka z Krzętowa koło Radomska 15 lat temu.


Hypericum androsaemum Dziurawiec barwierski lub farbierski  – jest to niewysoki krzew, dorastający do ok. 90-100 cm. wys. oraz podobnej szerokości. Wzniesione pędy są sztywne i niezbyt gęsto pokryte parami dość dużych, gładkich liści o wydłużonym, lekko jajowatym kształcie. Na szczytach pędów rozwijają się nieduże (ok. 5-6 cm.), żółte, pojedyncze kwiaty, zebrane w niewielkie baldachy. Po przekwitnieniu roślina zawiązuje bardzo dekoracyjne owoce, które początkowo są czerwone, a następnie czarne. Jagody wprawdzie nie są jadalne, ale również nie należą do trujących. Obecnie bardzo modny w bukieciarstwie. 
Nasiona zebrałam w Anglii w 2007 r. Sunderland.




Colutea arborescens Moszenki południowe  – gatunek krzewu z rodziny bobowatych. Nazywany jest też koluteą południową, truszczeliną południową, truszczeliną drzewiastą lub moszeńcem południowym. Rodzimy obszar jej występowania to środkowa, południowa i wschodnia Europa oraz Afryka Północna (Algieria, Maroko). W Polsce tylko jako roślina uprawna. Liście tego krzewu to europejska namiastka liści senesu. Liście moszenek działają przeczyszczająco; są też podobne do liści senesowych. Dawniej były wykorzystywane w medycynie ludowej, obecnie podchodzi się ostrożniej do ich wykorzystywania, gdyż roślina jest trująca.
Nasiona zebrałam w 2006 r. w Potęgowie (ogródek prywatny, gałązka wystawała za płot) idąc na piechotę na inwentaryzację parku podworskiego w Głuszynie. 






Grusza która posiała sie w moim ogrodzie sama, ma okrągłe owoce inne niż np. ulęgałki. Są bardziej podobne do gruszy chińskiej. 



Sorbus koehneana Jarząb Koehnego to niewielkie, wolnorosnące drzewo liściaste z rodziny różowatych .Dopiero po 10–20 latach uprawy osiąga 5–6 m wysokości i około 5 m średnicy korony. Korona ma rozłożysty pokrój i łukowato wygięte ku dołowi pędy, które najsilniej przewisają jesienią, wyginając się pod ciężarem owoców. Młode pędy są czerwonawe, z wiekiem drewnieją, pokrywając się brunatną, gładką korą.


Liście są złożone  zazwyczaj z ponad 20 niewielkich, jajowato-lancetowatych listków długości około 2 cm. Listki są siedzące, ostro piłkowane na brzegach, ciemnozielone. Jesienią liście przebarwiają się na purpurowo.Jarząb Koehnego kwitnie w maju, czasami na początku czerwca. Kwiaty wyrastają z kątów liści na pędach wieloletnich i są zebrane w gęste baldachogrona o długich, czerwonych szypułkach. Miododajne kwiaty mają śnieżnobiałe płatki, a wnętrze każdego z nich jest żółtawe  Pod koniec lata powstają początkowo zielone, po dojrzeniu (około września) perłowo białe, kuliste owoce, średnicy około 6 mm, pięknie kontrastujące z purpurowymi liśćmi. Owoce utrzymują się na pędach do zimy i zdobią drzewa nawet po opadnięciu liści.

Jarząb Koehnego ma niewielkie wymagania glebowe, urośnie w zasadzie na każdej, średnio żyznej glebie ogrodowej. Najlepiej jednak rośnie w podłożu żyznym, próchniczym, stosunkowo lekkim i przepuszczalnym, o umiarkowanej wilgotności i odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. 

Jarząb Koehnego nie lubi cięcia, bo zwiększa to możliwość porażenia przez choroby kory i drewna. Jedynie co kilka lat, wczesną wiosną wycina się u nasady pędy przemarznięte, uszkodzone lub chore, a rany po cięciu smaruje specjalistyczną maścią ogrodniczą.

W moim ogrodzie od 2007 r., roslina kupiona w Centrum Ogrodniczym w Słupsku naprzeciw słupskiego Manhatanu. 




Viburnum lantana "Variegatum",  Kalina hordowina "Variegatum" – gatunek krzewu należący do rodziny piżmaczkowatych , czasem zaliczany do monotypowej rodziny kalinowatych .Wzniesiony krzew o wysokości do 3 (wyjątkowo 5) m, z luźną koroną. Rodzimy obszar jej występowania to Europa, niektóre rejony Azji i Afryka Północna, ale rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza tymi rejonami .W Polsce jest rzadka, prawdopodobnie jest antropofitem.W stanie dzikim rośnie tylko w zachodniej części Tatr. Rosnące na innych terenach Polski okazy to neofity – zdziczałe formy roślin uprawianych, którym udało się trwale zaaklimatyzować. Roślina wapieniolubna, fanerofit. Pestkowiec zawierający 1 nasionoWszystkie kwiaty  obupłciowe i takie same, zebrane w podbaldachy na szczytach pędów.  Owoce mają cierpki i gorzki smak i są trujące. Młode owoce są zielone, potem stopniowo ciemnieją przechodząc od żółtego, poprzez różne odcienie czerwonobrązowego koloru. Dojrzałe owoce mają elipsoidalny kształt, długość 7-10 mm i są czarne. Często spotyka się w jednej kiści zarówno czarne, jak i czerwone, jeszcze nie w pełni dojrzałe owoce. Kalinę uznawano dawniej za symbol młodości, piękna i życia. Występuje w wielu pieśniach ludowych.Owoce tracą większość swoich trujących własności po przemrożeniu lub przegotowaniu. Dawniej nosiła ludową nazwę jako drzewo ordowe, lub wawrzyn – dzięcielina.
W moim ogrodzie od 2006 r., roslina kupiona w Centrum Ogrodniczym w Słupsku naprzeciw słupskiego Manhatanu. 





 Sorbaria sorbifolia (L.) A.Br.Tawlina jarzębolistna - tawlina jarzębinowa, sorbaria jarzębinowa, tawulec jarzębolistny – gatunek  krzewu z rodziny różowatych. Pochodzi z północnej i północno-wschodniej Azji, rozprzestrzeniła się także jako gatunek zawleczony  w Ameryce Północnej i Europie Jest uprawiany w Ameryce Północnej i Europie (również w Polsce) jako roślina ozdobna.Białe, drobne, średnicy około 6 mm, zebrane na końcach pędów w duże, gęste, stożkowate wiechy, długości do 25 cm. Kielich 5-działkowy, korona 5-płatkowa, 5 słupków i liczne pręciki. Kwitnie w drugiej połowie czerwca i na początku lipca.Silnie rozrastający się krzew, dorastający do 2 m wysokości. Wytwarza odrośla.
Roślina w moim ogrodzie od 2004 r. kiedy to razem z mężem wygraliśmy przetarg na pielęgnację parków miejskich w Słupsku, kilka odrośli wrosło w chodnik, zostały usunięte  a jeden wsadziłam w swoim ogrodzie. 




Ptelea trifoliata L., Parczelina trójlistkowa 

Występuje na wschodzie Ameryki Północnej. Ma postac rozłożystego krzewu lub małego drzewa o szerokiej koronie często kilkupniowej. Malowniczy pokrój sprawia, że parczelina ładnie wygląda posadzona jako soliter. Ciemnozielone liście jesienią przebarwiają się na żółto. Drobne, zielonkawe kwiaty, zebrane w duże kwiatostany nie są szczególnie dekoracyjne. Ozdobne są natomiast suche zielonkawe owoce, które przypominają płaskie pergaminowe krążki. Są one zebrane w kuliste owocostany i długo utrzymują się na roślinie.
Parczelina trójlistkowa ma małe wymagania siedliskowe. Dobrze rośnie w przeciętnej przepuszczalnej glebie, jest odporna na mróz, nieźle znosi suszę. Uprawiana jest też odmiana o żółtych liściach. Roślina cieniolubna (mój profesor mówił, że nie ma roślin cieniolubnych są tylko cienioznośne), powinna być uprawiana w miejscu zacienionym, na przepuszczalnej glebie o wysokim poziomie wód gruntowych. W Ameryce Północnej dawnej owoce parczeliny trójlistkowej służyły jako namiastka chmielu przy produkcji piwa.
Nie pamiętam skąd ją mam, pamiętam tylko, że którejś zimy przemarzła i uznałam ją za "umarłą" i posadziłam w te miejsce (trochę obok bo nie chciało mi się wykopywac jej systemu korzeniowego) -  pęcherznicę kalinolistna a tu parczelina po roku odbiła i teraz rosną razem w tloku. 



Actinidia arguta 'WeikiAktinidia ostrolistna 'Weiki'
Odmiana niemiecka, dwupienna, są egzemplarze męskie, które są dobrymi zapylaczami wszystkich odmian aktinidii ostrolistnej i egzemplarze żeńskie silnie rosnące, bardzo plenne.Kwiaty małe, białe; VI. Owoce dojrzewają w październiku, są średniej wielkości (długości około 3 cm - 4 cm), zielone, z czerwonobrązowym rumieńcem w miejscach dobrze oświetlonych, smaczne, nie opadają po dojrzeniu. Dojrzewają w październiku. Ma ładne liście – ciemnozielone, lekko błyszczące, osadzone na czerwonych ogonkach - dlatego dobrze łączy walory ozdobne z użytkowymi. Osiąga 8-10 m (2-3 m rocznie). Wytrzymuje mrozy do -30 st. C.
W Bierkowie od 2000 roku, kupione (dwie sztuki) w sklepie ogrodniczym "U Mietka" w Słupsku. Przyjęła się tylko forma żeńska,  męska "umarła". Bardzo szybko urosła i niepilnowana rozeszła się po starej altanie (w tej chwili grozi jej zawalenie z powodu ciężaru pnącza). W 2003 roku kupiłam w OBI w Bydgoszczy na Fordońskiej  aktinidię ostrolistną Issai - to ta Issai zapyla mi moją żeńską Weiki. 





Aronia czarna, aronia czarnoowocowa (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott) zwana czasami aronką.  –gatunek krzewu należący do rodziny różowatych. Pochodzi ze wschodnich wybrzeży kontynentu północnoamerykańskiego, na którym występuje w stanie dzikim W Polsce uprawiany na plantacjach, sporadycznie sadzony w lasach. Na Pomorzu lokalnie zadomowiony (kenofit)) – może występować tam na torfowiskach stwarzając zagrożenie dla ich wartości przyrodniczejKrzew osiągający wysokość 2 do 2,5 m, wyjątkowo 3 m. Roślina owocowa, bardzo często uprawiana w ogrodach działkowych. Aronia nie ma specjalnych wymagań glebowych. W chwili obecnej znanych jest ok. 15 odmian wyhodowanych na bazie tego gatunku, odkrytego w XVII i XVIII wieku na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych i Kanady. Do Rosji sprowadzonoaronię ok. 1834 roku jako eksponat do ogrodow botanicznych, skąd „uciekła” rozprzestrzeniając się na pogórza Ałtaju oraz europejską część Rosji. Działanie lecznicze: owoce aronii czarnej, a także sok z nich można polecać w profilaktyce i leczeniu nadciśniena tętniczego, arteriosklerozie, katarze żołądka oraz żylaków odbytu. Owoce aronii zawierają od 1200 do 5000 mg witaminy P, podczas gdy w owocach uprawianych tradycyjnie na terenie Polski zawartość tej witaminy nie przekracza kilkudziesięciu mg. Zaznaczyć należy, że w sokach i mrożonkach witamina ta prawie w pełni zachowuje swoją aktywność.
W moim ogrodzie od 1997 roku, dostałam ją od moich rodziców z ich działki na ul. Rejtana w Slupsku. 










Cotoneaster bullatus, Irga pomarszczona  – gatunek krzewu z rodziny różowatych, o bardzo silnym przyroście, występujący na terenie Wyżyny  Tybetańskiej, oraz na w zachodniej części Chin. Kopulasty krzew, dorastający do 3 m wys. Liście duże, ciemnozielone, drobno pomarszczone. Kwiaty różowawe, zebrane po 3-7, V. Owoce bardzo dekoracyjne jesienią i zimą, jaskrawoczerwone, kuliste, bardzo liczne. Toleruje wszystkie żyzne, ogrodowe gleby. W Polsce często opanowywany jest przez mszyce. Roślina miododajna. 
W Bierkowie od 2000 roku, roslina "introdukowana" z ogrodu działkowego moich rodziców. 





Korkowiec amurski (Phellodendron amurense Rupr.) – gatunek drzewa z rodziny rutowatych, pochodzący z wschodniej Rosji, północnych Chin, Korei, Mandżurii i Japonii. Jest uprawiany w wielu krajach Azji, Ameryki Północnej i Europy, również w Polsce. Drzewo do 15 m wysokości, o nisko osadzonej i spłaszczonej koronie. Wcześnie zaczyna owocować, bo już w wieku 5 lat. Rośnie szybko, żyje do 300 lat.Liście wiosną rozwijają się późno, jesienią wcześnie opadają (krótki okres wegetacyjny) .Owoce to czarne, kuliste pestkowce, średnicy 1 cm, o silnym, terpentynowym zapachu, dojrzewają we wrześniu i bardzo długo utrzymują się na drzewie. Kwiaty bardzo miododajne. Owoce chętnie zjadane przez ptaki. 
W moim ogrodzie od 2004 roku. Roślina kupiona w szkółce leśnej w Biesowicach. 






Klon tatarski (Acer tataricum) – gatunek drzewa z rodziny mydleńcowatych, w obrębie rodzaju klasyfikowany do sekcji Ginnala Występuje naturalnie w centralnej i południowo-wschodniej Europie oraz w południowo-zachodniej Azji. Można go znaleźć od wschodniej Austrii, poprzez południowo-zachodnią Rosję, po Kaukaz i południowąTurcjęDrzewo dorasta do wysokości 4-12 m, a średnica pnia dochodzi do 20-50 cm. Jest odporny na mrozy. Często rośnie w formie krzaczastej. Daje odrosty korzeniowe. Liście do 10 cm długośc mają bardzo zmienny kształt, Są jajowate, zaokrąglone lub sercowate u nasady. Na brzegu podwójnie piłkowane, ale nieregularnie. Czasami za słabo zaznaczonymi klapami.  Mają kolor zielony, a jesienią zmieniają barwę na żółtą bądź czerwoną. Zaczyna kwitnąć od piątego roku życia. Kwiaty drobne, pachnące. 
W moim ogrodzie od 2004 roku. Mam 3  rośliny. Kupione w szkółce leśnej w Biesowicach. 






Miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba L.) – gatunek drzewa należącego do rodziny miłorzębowatych. Pochodzi z Chin. Obecnie jest gatunkiem zagrożonym na stanowiskach naturalnych. Miłorząb dwuklapowy podobny jest do kopalnego gatunku Ginkgo adiantoides. Czasami używana nazwa miłorząb japoński jest myląca, gdyż gatunek ten nie występuje naturalnie w Japonii, a wyłącznie w Chinach.Gatunek endemiczny i reliktowy występujący na stanowiskach naturalnych wyłącznie w południowo-wschodniej części Chin. Stanowisko naturalne zajmuje obszar 1018 ha, znajduje się tam 167 drzew o pierśnicy powyżej 123 cm, są to dwudziestometrowe drzewa o wieku powyżej 1000 lat, kilka drzew w wieku do 3400 lat i wysokości 40 m. Stamtąd w XI wieku został rozpowszechniony w innych prowincjach Chin i Japonii, najpierw jako drzewo owocowe (jadalny zarodek – "pestka"), głównie przez buddyjskich mnichów. Do Europy miłorząb został sprowadzony w pierwszej połowie XVIII wieku z Japonii do Holandii do ogrodu botanicznego w Utrechcie (tam też rośnie najstarszy okaz w Europie). Do Polski pierwszy okaz sprowadzono w 1723-28 do ogrodu przypałacowego w Łańcucie i tam też znajduje się najstarszy miłorząb w Polsce – klon męski, Drzewo dwupienne, rozdzielnopłciowe. Kwitnie po 40 latach uprawy z nasion. Zapłodnienie trwa do około 5 miesięcy (to zależy od temperatury i wilgotności).
W moim ogrodzie od 2004 roku, kupiłam go w szkółce w Korzybiu - bardzo wolno rośnie. 






Parthenocissus tricuspidata ‘Fenway Park’, Winobluszcz trójklapowy ‘Fenway Park’. Pnącze silnie rosnące osiągające wysokość do 10 m wspinające się dzięki przylgom na końcach wąsów czepnych wyrastających z pędów. Liście sztywne, błyszczące wiosną jasnożółte, później żółte lub żółtozielone w zależności od oświetlenia. Większość liści trójklapowe o długości 10-15 cm. Jesienią przebarwiają się na czerwono.
Nie do końca odporna na mróz, w surowe zimy może przemarzać (strefa 6a).
Rośnie dobrze niemal na wszystkich rodzajach gleb o odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego. Liście nie ulegają przepaleniu przez słońce.
Mutacja typowego gatunku, znaleziona przez Petera del Tredici pracownika naukowego w Arnold Arboretum na jednym z budynków w dzielnicy Fenway Park w Bostonie w 1988 roku. Oficjalnie opisana w 1998 roku.
Z tej racji, że nie mam jeszcze skończonego domu w Bierkowie, posadziłam winobluszcz pod jabłonką i po niej się pnie. 




Morwa biała (Morus alba L.) – gatunek niewielkich drzew liściastych z rodziny morwowatychDrzewo do 15 m wysokości. Roślina posiada przewody mleczne wytwarzające sok mleczny. Drzewo rośnie szybko do wieku 40-50 lat, później dynamika wzrostu spada. Żyje 200-300 lat. Pochodzi z Chin gdzie od wieków była uprawiana. Później zaczęto ją uprawiać również w innych rejonach świata. Rozprzestrzeniła się z upraw i obecnie rośnie dziko w Afryce, Ameryce Północnej i Południowej oraz na wyspach Pacyfiku. W Europie zaczęto ją uprawiać od XI wieku. W Poslce występuje często, jako jedyny gatunek morwy. Ze względu na fioletowo-czarną barwę owoców morwa biała bywa mylnie brana za morwe czarną albo czerwoną.Od dawna uprawiana była w Chinach w związku z hodowlą jedwabnika. Jej liście stanowią pożywienie dla gąsienic tych owadów. Morwy białe są często sadzone jako rośliny ozdobne, m.in. przy drogach, w parkach. Nadają się również na wysokie żywopłoty.Liście morwy białej wykazują właściwości lecznicze. Działają stabilizująco na poziom cukru we krwi, ograniczając jego przyswajanie przez organizm, dlatego mogą być polecane pomocniczo w cukrzycy typu 2 oraz przy  odchudzaniu. Barwa owoców różna – biała, różowa, czerwona, fioletowoczarna. Smak słodki i nieco mdły.  Są jadalne. ajowate, bardzo zmienne, niepodzielone lub różnie wcinane, do 18 cm długości. Miękkie, płaskie i cienkie. Od góry lekko błyszczące, od dołu prawie nagie lub z włoskami na większych nerwach. Ogonek z rynienkowatym rowkiem. Liście zbierano na karmę dla jedwabników. Wymaga gleb lekkich i stanowisk ciepłych, słonecznych.Liście morwy są pięknym przykładem heterofilii u drzew. Heterofilia to tzw. różnolistność co oznacza, że na jednym drzewie możemy spotkać liście o zupełnie różnych kształtach.
Drzewo w Bierkowie od 2007 roku, kupione zostało w Centrum Ogrodniczym naprzeciw słupskiego Manhatanu. W moim ogrodzie wielokrotnie zimą wymarzało. Dopiero od 3 lat nie przemarza i zaczęło rosnąc. 








Glediczja trójcierniowa 'Sunburst', Gleditsia triacanthos 'Sunburst'
Małe drzewo, często nisko rozwidlone, o szerokiej, luźnej, nieregularnej koronie. Dorasta do 10 m wys. i 6 m szer. Młode liście złocistożółte, starsze jasnozielone, jesienią jasnobrązowe. Nie zawiązuje owoców. Stanowisko słoneczne. Małe wymagania glebowe. Jedno z najładniejszych drzew o żółtym zabarwieniu. Do sadzenia w ogrodach, w miejscach eksponowanych na tle ciemniejszych roślin.
Liście dwojakiego rodzaju: pierzaste złożone z 10-15 par listków długości 2-3 cm 
oraz podwójnie pierzaste, długości 15-20 cm, z 8-14 rozgałęzieniami.
W drugim przypadku listki mniejsze, długości 1-2 cm. Późno rozwijają się na wiosnę. Młode liście intensywnie żółte, później jasnozielone. Korona drzewa na zewnątrz z żółtymi akcentami pojawiającymi się dzięki cały czas rozwijającym się nowym
liściom. Jesienią przebarwiają się na żółto. Kwiaty zielonkawe, drobne, zebrane w niewielkie grona długości 5-8 cm. Kwiaty przyjemnie pachnące. Kwitnie w pierwszej połowie czerwca. Kwiaty miododajne. Owocem są strąki, ale bardzo rzadko się zawiązują. 
Odmiana jest mutacją zauważoną na G. triacanthos f. inermis. Powstała w 1953 roku w USA, opisał ją D.B. Cole. Nie posiada kolców. 
W Bierkowie od 2002 roku, kupiona w Centrum Ogrodniczym naprzeciw słupskiego Manhatanu. Pamiętam że kosztowała 36 zł - czyli jak na tamte czasy dośc dużo - 
pamiętam również że były to w naszej rodzinie ostatnie pieniądze - ale było warto. 




Toxicodendron radicans, synonim Rhus toxicodendron and Rhus radicans – bluszcz jadowity.
Należy do rodziny nanerczowatych (Anacardiaceae). T. radicans rośnie na większej części Ameryki Północnej, w tym kanadyjskich prowincjach; Morskiej, Quebec, Ontario, Manitoba, i we wszystkich stanach USA na wschód od Gór Skalistych , a także w górzystych obszarach Meksyku do około 1500 m n. p. m. Poza Ameryką Północną, występuje również w umiarkowanej części Azji, w ​Japonii, Tajwanu, Rosji wyspy Sachalin i Kurylach i w części Chin. Bluszcz jadowity i pokrewne mu rośliny mają trzylistkowe liście wychodzące z kolanek łodygi. Rośliny te wydzielają specyficzny olejek (urushiol), który w zetknięciu z proteinami skóry (zwłaszcza w upalne dni) tworzy silnie piekącą, pęcherzykową czerwoną wysypkę, pojawiającą się po kilku godzinach lub nawet dniach od momentu kontaktu z rośliną. Wysypka przeradza się w czerwone pęcherzyki w których rozwija się stan zapalny, mogący utrzymywać się nawet przed cztery tygodnie. Płyn, który wycieka z pęcherzy nie zawiera środków trujących, dlatego nie jest niebezpieczny dla innych części ciała oraz innych osób.
Bluszcz ten mam w ogrodzie od 2001 roku. Mam go z Jarosławca, gdzie rósł w jednym z ogrodów jakiegoś ośrodka wczasowego  - wyszedł za płot i ja pobrałam sobie sadzonkę. Muszę się przyznac, ze dopiero od 2012 roku wiem co to jest. 






Actinidia arguta 'Issai', aktinidia ostrolistna 'Issai'
Ozdobne pnącze o jadalnych owocach, samopylne. Osiąga do 4 m (1-2 m rocznie). Liście wąskojajowate, zielone. Kwiaty białe, drobne, kwietnie w czerwcu.
Rozpoczyna owocowanie w 2-3 roku. Owoce 3-4 cm, smaczne (Mini Kiwi),

dojrzewają we wrześniu.  Do wydania owoców wymaga około 150 dni bez przymrozków.  
Wymaga stanowisk ciepłych, osłoniętych – gleby świeżej, żyznej. Przycinać najlepiej późną jesienią lub zimą (przed rozpoczęciem wegetacji), lub latem po częściowym zdrewnieniu nowych przyrostów, bo "płacze".
W Bierkowie od 2003 roku kupiłam ją w OBI w Bydgoszczy na Fordońskiej  



Kalina koralowa odm. płonna - Viburnum opulus 'Sterile'.
Jest to jeden z najdawniejszych uprawianych krzewów - zdobił on ogrody przy pałacach i dworkach już w czasach "Potopu". Zwykle nazywano go z francuska buldeneżem (Boule de  Neige), co znaczy "kula śnieżna",' kwiatostany bowiem tej rośliny istotnie przypominają duże śnieżki. Jest to duży krzew, do 4 m wysokości. Liście ma duże, długości około 10 cm, zwykle z trzema klapami i nielicznymi ząbkami, gładkie i intensywnie zielone. Kwiaty rozwijają się w końcu maja i w czerwcu. Wszystkie kwiaty w kwiatostanie są płonne
białe, a podczas przekwitania lekko różowieją. Stąd druga nazwa odmianowa - 'Roseum'. Kalina ma dość cienkie gałązki, toteż kwiatostany zwykle nieco zwisają. W jesieni liście nabierają barwy ciemnoczerwonej, a więc i wówczas krzew jest dekoracyjny. 
W Bierkowie od 1998 roku, roślina kupiona w Słupsku w nieistniejącym już dziś sklepie ogrodniczym na ul. 3-Maja. 



Surmia bignoniowa (Catalpa bignonioides) - surmia zwyczajna, katalpa zwyczajna, katalpa bignoniową lub katalpa bignoniowata. Gatunek drzewa liściastego należący do rodziny bignoniowatych. Pochodzi z cieplejszych obszarów południowo-wschodnich rejonów USA. Jest uprawiany w wielu krajach świata, również w Polsce. Drzewo dorastające do około 20 m wysokości. Ma krótki pień i szeroką koronę.
Liście duże (do 20,  do 25 cm długości), szerokojajowate lub sercowate, ze szczytem nagle zaostrzonym. Rzadko bywają klapowane. Blaszki zielone, za młodu nieco brązowo nabiegłe. Kwiaty zebrane są w licznokwiatowe wiechy do 20 cm . Kwiaty obupłciowe.  Zakwitają w czerwcu-lipcu. Owocem jest cylindryczna torebka, długości 20–40 cm i wąskie (do 0,8 cm średnicy), cienkościenne, przypominają strąki. Wewnątrz zawierają podłużną przegrodę i liczne nasiona z pęczkami włosków. Owoce pozostają na drzewie przez całą zimę do wiosny. Mlode rośliny w surowe zimy moga przemarzac. 
W Bierkowie od 1997 roku. W 1996 roku zebrałam nasiona z drzewa rosnącego przy ulicy Władysława IV (a właściwie z pod drzewa, bo nasiona leżaly na trawniku). Nasiona wzeszły bardzo szybko. Następnego roku wsadziłam już katalpki do gruntu - ale dobrze okryłam. Mam z tego siewu 3 drzewa. Katalpy z tego siewu mają również moi sąsiedzi. 






Wiśnia ozdobna, chciałam kupic wiśnię piłkowaną 'Kanzan', pan z Centrum Ogrodniczego naprzeciw Manhatanu w Słupsku zaproponował mi inną wiśnię.
Nie wiem co to za wiśnia, ale jestem zadowolona bo pięknie kwitnie i pięknie przebarwia sie jesienią - na przepiękny czerwono - różowy kolor. Jest to niski krzew, dający odrosty korzeniowe. 
W Bierkowie od 2006 roku.




Rosa rugosa, synonimy łac.: Rosa x rugosa, róża pomarszczona synonimy pol.: róża fałdzistolistnaróża japońska. Róża  przywieziona z Dalekiego Wschodu do Europy w 1796 roku. Do najważniejszych jej zalet należy zaliczyć: długi okres i powtarzanie kwitnienia, dekoracyjne i pachnące kwiaty, ozdobne i jadalne owoce o dużej wartościodżywczej, łatwość uprawy i wysoką tolerancję na niesprzyjające warunki środowiska: zanieczyszczenie powietrza, zasolenie, suszę, zagęszczenie podłoża oraz odporność na podstawowe choroby róż - czarną plamistość i mączniaka prawdziwego. Róża pomarszczona jest krzewem dorastającym do 1-2 m wysokości, szeroko rozrastającym się za pomocą odrostów korzeniowych. 
W Bierkowie od 1997 roku, kupiłam ją w nieistniejącym już Centrum Ogrodniczym między Łosinem a Zajączkowem, wtedy  kupiłam tam jeszcze mirabelkę i nieszczęsną czeremchę amarykańską.  



Rodgersia aesculifolia Rodgersja kasztanowcolistna  – gatunek byliny należący do rodziny skalnicowatych. Pochodzi z górskich obszarów środkowych Chin. W Polsce jest czasami uprawiana jako roślina ozdobna. Liście przypominają z wyglądu liście kasztanpowca i stąd pochodzi łacińska i polska nazwa gatunkowa tej rośliny.
Okazała, szeroko rozrastająca się roślina o wysokości do 1 m. Jako  roślina cienioznośna może być uprawiana w zacienionym miejscu ogrodu, ale w miejscu nasłonecznionym rośnie i kwitnie obficiej. Wymaga próchnicznej i stale wilgotnej gleby. Źle znosi przesadzanie. Na zimę należy ją okryć np. gałązkami iglaków. Wiosenne przymrozki mogą częściowo uszkodzić liście i kwiatostan.




















Brak komentarzy:

Prześlij komentarz